Tłumaczenie literatury to dla każdego tłumacza wielkie wyzwanie. Jest to bowiem szczególny typ tłumaczeń, który oprócz doskonałej znajomości obu języków, wymaga od samego tłumacza zdolności literackich. Jak wygląda praca tłumacza literatury? Kto może tłumaczyć książki i czy jest to opłacalny zawód?
Kim jest tłumacz literatury?
Zawód tłumacza nie jest w Polsce zawodem regulowanym. Oznacza to, że dosłownie każda osoba, która do perfekcji opanowała obcy język, może pracować jako tłumacz. Jedynym wyjątkiem są, rzecz jasna, tłumacze przysięgli, od których wymaga się ukończenia studiów filologicznych i zdania egzaminu państwowego. Niemniej jednak poważne wydawnictwa, które zajmują się przekładem bestsellerowych powieści z pewnością wybiorą do współpracy tłumacza, który oprócz znajomości obu języków, będzie miał pojęcie na temat technik i metod przekładu literackiego.
Jak zostać tłumaczem literatury?
Tłumacz literatury musi biegle władać językiem obcym i doskonale znać struktury języka ojczystego. Aby zostać tłumaczem, nie trzeba ukończyć kierunkowych studiów, ale z pewnością są one nieocenione jeśli chodzi o samą naukę języka i technik przekładu. Tłumacz literatury powinien również mieć szczególne zdolności pisarskie i tak zwane lekkie pióro.
Dlaczego tłumaczenie literatury jest tak trudne?
Tłumaczenie literatury, zwłaszcza literatury pięknej, to dla każdego tłumacza prawdziwe wyzwanie. Nie jest bowiem możliwe, aby treść utworu literackiego przetłumaczyć dosłownie. Najważniejsze jest jednak to, aby w pełni oddać ideę dzieła. Pewne utwory literackie zawierają takie stwierdzenia, których sens może prawidłowo zrozumieć wyłącznie osoba władająca językiem, w którym zostały zapisane. Celem tłumacza jest zatem przełożyć sedno utworu w taki sposób, aby mógł on być zrozumiany przez osoby z zupełnie innego kręgu kulturowego.
Tłumacz zwykły, tłumacz przysięgły a tłumacz literacki
W gronie profesjonalnych tłumaczy wyróżnia się tłumaczy zwykłych, tłumaczy przysięgłych i tłumaczy literatury. Ci ostatni zwykle współpracują z wydawnictwem lub bezpośrednio z autorem tekstu. Tłumacze przysięgli zajmują się tłumaczeniem dokumentów uwierzytelnionych, taki jak różnego rodzaju akty czy umowy. Z kolei tłumacz zwykły to osoba, zajmująca się różnego rodzaju tekstami, które nie wymagają uwierzytelnienia i nie są tekstami literackimi.
Najczęściej popełniane błędy tłumaczy literatury
Przekład literacki wymaga zastosowania różnych technik tłumaczeniowych. Każdy tłumacz powinien na samym początku swojej pracy określić technikę, którą będzie się posługiwał. Jednym z najczęściej popełnianych błędów przez niedoświadczonych tłumaczy jest mieszanie różnych technik przekładu w jednym utworze. Sprawia to, że tekst staje się niespójny i niezrozumiały dla odbiorcy.
Tłumaczenie literatury – zarobki i praca
Tłumacze literatury to dość hermetyczne środowisko, które zrzesza najlepszych filologów i lingwistów. Aby zdobyć uznanie i prestiż wśród tłumaczy, konieczne jest, aby stale pokazywać swoje umiejętności. Profesjonaliści, którzy przekładają pozycje ze szczytu listy bestsellerów mogą liczyć na naprawdę wysokie zarobki.