Bycie świadomym konsumentem to nie tylko czytanie etykiet, ale i uważność podczas robienia zakupów oraz racjonalne korzystanie z różnego rodzaju usług. Ostatnio bowiem bardzo wiele mówi się o stosowaniu przez niektóre firmy nieuczciwych praktyk rynkowych, dlatego warto wiedzieć, co ten termin dokładnie oznacza i jak skutecznie bronić się przed tym zjawiskiem.
Definicja nieuczciwych praktyk rynkowych
Nieuczciwe praktyki rynkowe są to wszystkie działania stosowane przez przedsiębiorców w stosunku do konsumentów, polegające na rażącym zaniedbaniu, świadomym wprowadzaniu klienta w błąd lub bezpodstawnym wywieraniu nacisku na klienta, w celu nakłonienia go do zakupu danego towaru lub skorzystania z oferowanej usługi. Powszechnym procederem jest na przykład podawanie niepełnych informacji lub pomijanie istotnych faktów dotyczących danego produktu, tak aby nakłonić konsumenta do zakupu za wszelką cenę. Nieuczciwe praktyki rynkowe mogą także przybrać bardziej agresywną formę włącznie z silnym wywieraniem presji na konsumenta, poprzez podawanie nieprawdziwych informacji o dostępności towarów lub ich cenie rynkowej, czy zastosowaniu. Co ważne nieuczciwe praktyki rynkowe są zakazane, a ich stosowanie w zależności od okoliczności może zostać potraktowane jako wykroczenie lub nawet jako przestępstwo.
Nieuczciwe praktyki rynkowe – przykłady
Istnieje wiele sposobów by nakłonić klienta do zakupu produktu poprzez stosowanie nieuczciwych praktyk rynkowych. Firmy mogą na przykład chwalić się certyfikatami, których wcale nie posiadają, informować o dołączeniu gratisu do zamówienia, który finalnie gratisem zdecydowanie nie będzie. Często też sklepy ogłaszają wielką wyprzedaż rzekomo trwającą przez tylko jeden dzień, podczas gdy planują kontynuować ją aż do wyczerpania zapasów. Nieuczciwe praktyki rynkowe stosuje się także w reklamach, gdy firma informuje o wyjątkowo atrakcyjnych cenach danej usługi, z góry wiedząc, że gdy klient zadzwoni, owe usługi nie będą już w ogóle dostępne albo będą dostępne w zupełnie innej cenie. Natomiast do agresywnych nieuczciwych praktyk rynkowych zalicza się na przykład otrzymanie niezamówionego produktu wraz z wezwaniem do zapłaty za niego. Częstą praktyką jest również próba wymuszenia zakupu określonego produktu poprzez wywieranie silnej presji i stworzenie wrażenia, że konsument do takiego zakupu powinien czuć się zobowiązany.
Jak się bronić przed nieuczciwymi praktykami rynkowymi?
Podstawą jest wiedza i świadomość, że takie praktyki istnieją, pomimo iż przedsiębiorcy nie mają prawa ich stosować. Ponadto gdy tylko zauważymy, że dana firma nienależycie wywiązuje się ze swoich obowiązków względem klientów, powinniśmy natychmiast zgłosić taki incydent do UOKiK, czyli do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
Podsumowując, nieuczciwe praktyki rynkowe to poważne zagrożenie dla konsumentów mogące prowadzić do niekorzystnego rozporządzenia mieniem. Kluczem do obrony przed nieuczciwymi przedsiębiorcami będzie zatem znajomość praw przysługujących wszystkim konsumentom oraz każdorazowe zgłoszenie tego typu incydentów do odpowiedniej instytucji.
